واسیلی آبایف و آثارش
(این مطلب بروز رسانی خواهد شد)
واسیلی (واسو) ایوانوویچ آبایف (به آسی: Абайты Иваны фырт Васо) زبانشناس، آسیشناس و ایرانشناسِ آسی است. ایشان از پژوهشگران و اساتید برجسته جهانی در زمینه زبانهای ایرانی (آسی، سکایی، سرمتی و ...) در زمان معاصر (زاده 15 دسامبر 1900 - مرگ 18 مارس 2001) هستند که آثاری بسیار از ایشان در زمینههای پژوهشی گوناگون باقی مانده است.
آبایف زاده روستای ݢُب (به آسی: Къоб)، روستایی آسینشین، در گرجستان (در آن زمان بخشی از شوروی بود) است که البته امروزه با مرز جمهوری خودمختار اوستیای جنوبی فاصله چندانی ندارد. اینکه او خود آسی است و در فرهنگ و خانواده آسی پرورش یافته، جنس پژوهشهایش را درباره زبان آسی نابتر کرده است؛ آثار او گنجینه بزرگی هستند که برای پژوهشگران امروزه زبان آسی حکم کیمیا دارد. (البته این بدین معنا نیست که نگارنده همه سخنان ایشان را قبول دارد)
آثار:
آبایف در مدت هفتاد و پنج سال کار بیوقفه و پرتلاش خود، بیش از سی صد اثر علمی از خود بجای گذاشت که در حال حاضر دو اثر مهم ایشان شرح و در اختیار شما قرار داده میشود:
|1| کتاب «فرهنگ واژگانِ تاریخیریشهشناسی زبان آسی» (به روسی: Историко-этимологический словарь Осетинские язык)، مهمترین و بزرگترین اثر واسیلی آبایف است که در پنج جلد و در طی سی و دو سال (از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۹۰) آماده و چاپ شد. در این کتاب ریشهشناسی واژگان آسی همراه با در نظر داشتن زبانهای دیگر که با زبان آسی پیوند داشتهاند، انجام شده است و حتی بحثهای حاشیهای دیگر نیز در آن وجود دارد؛ از این جهت یک منبع پژوهشی بزرگ برای نسل پس از آبایف است.
با کوششهای آبایف متن این کتاب برای هر پژوهشگری (دانشگاهی و علاقهمند) مناسب و قابل استفاده است و پژوهشگران، به خصوص پژوهشگران پارسیزبان نباید آن را از دست بدهند. در این راستا، این اثر پنج جلدی آبایف را در اختیار شما پژوهشگران قرار میدهیم: (پسوند فایل کتابها «.djuv» است و باید با برنامهای مناسب اجرا شوند)
|2| کتاب «دستور زبان آسی» (به روسی: грамматический очерк осетинского языка)، از دیگر آثار مهم آبایف است. متن روسی این کتاب و ترجمه انگلیسی آن را از این نشانی میتوانید ببینید.